Powiat Żyrardowski

Trochę historii - Henryk Łubieński

Henryk Łubieński (1793–1883) urodził się w Pradze Czeskiej, był  piątym synem Feliksa i Tekli z Bielińskich, bratem Tomasza, Piotra, Jana, Tadeusza i Józefa. Najstarszym z braci był Franciszek. Henryk miał również trzy siostry; Różę Sobańską, Maria Skarżyńską oraz Paulinę Morawską. Ukończył Szkołę Prawa w Warszawie, którą założył jego ojciec w 1808 roku. Następnie podjął studia w Paryżu. Henryk był gorącym zwolennikiem Napoleona. Po zakończeniu Kongresu Wiedeńskiego powrócił do Polski. W 1818 roku wziął ślub z Ireną Potocką, wnuczką Szczęsnego Potockiego. Za posag żony kupił od brata Franciszka, Kazimierzę Wielką w województwie małopolskim, tam osiadł na pewien czas i zajął się rolnictwem.

Henryk Łubieński znany jest głównie jako działacz gospodarczy i przemysłowiec. Nie stronił jednak od działalności politycznej i społecznej, brał czynny udział w życiu politycznym jako rzeczywisty radca stanu. Działalność polityczną rozpoczął w 1822 roku jako członek Rady Wojewódzkiej Krakowskiej. W 1825 roku został posłem na Sejm Królestwa Polskiego, gdzie pracował jako członek Komisji Skarbowej. Jego inicjatywy polityczne i ekonomiczne wniosły znaczący wkład w rozwój gospodarczy Królestwa. Był współzałożycielem Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Królestwie Polskim oraz jednym z organizatorów Banku Polskiego. Henryk Łubieński stał się jednym z najbogatszych właścicieli ziemskich i przedsiębiorców na ziemiach polskich. Posiadał liczne majątki: Częstocice, Guzów, Kazimierz, Ostrowiec, Lubartów i inne. Po upadku powstania listopadowego zamieszkał w Warszawie i kontynuował działalność gospodarczą. Od 1828 roku Henry Łubieński pełnił funkcję dyrektora połączonych wydziałów przemysłu i handlu Banku Polskiego a w latach  1832–1842 był jego wiceprezesem. W czasie pełnienia funkcji wiceprezesa Banku Polskiego założył spółkę „Karol Scholtz i Współka” jej celem było uruchomienie pierwszej w Polsce fabryki wyrobów lnianych na terenach Rudy Guzowskiej. Od roku 1831, już po upadku Powstania Listopadowego, Bank Polski realizował wielki plan inwestycyjny, którego celem była odbudowa i uprzemysłowienie Królestwa Polskiego. Bank udzielał zaliczek finansowych Towarzystwom Kredytowym, które powstawały by realizować różne inwestycje. Osobiste zaangażowanie Henryka Łubieńskiego w rozmaite przedsięwzięcia gospodarcze sprawiło, że pojawiło się wiele głosów krytyki. W 1827 roku  Henryk  Łubieński  był  posiadaczem  jedynie dóbr guzowskich a w latach czterdziestych należał już do najbogatszych przemysłowców i właścicieli ziemskich w Królestwie Polskim. Po dymisji z funkcji wiceprezesa Banku Polskiego w 1842 roku władze carskie wytoczyły Henrykowi Łubieńskiemu proces o nadużycia. Według uzasadnienia oskarżenia, Łubieński zbyt ,,umiejętnie’’ łączył stanowisko wiceprezesa w Banku Polskim z interesami osobistymi. Proces zakończył się w 1848 roku. Za nadużycia Henryk Łubieński został skazany na karę czterech lat więzienia oraz na pokrycie strat finansowych poniesionych przez Bank. Karę więzienia zamieniono Łubieńskiemu na zesłanie do Kurska, a pokrycie strat Banku Polskiego pochłonęło cały jego majątek. Po powrocie do Polski Henryk Łubieński wspierał w kraju instytucje oświatowe i kulturalne, był jednym z założycieli Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Zmarł w 1883 roku w Warszawie. Został pochowany w Wiskitkach.