Powiat Żyrardowski

Inscenizacja „Strajku Szpularek z 1883 r.”

Już niedługo czeka nas niesamowita podróż w czasie… przeniesiemy się do XIX-wiecznej osady fabrycznej, przejdziemy przez targ, zobaczymy jak na co dzień żyli robotnicy pracujący w żyrardowskiej fabryce lnu oraz poznamy przyczyny i przebieg jednego z najważniejszych wydarzeń w dziejach Żyrardowa. Strajk Szpularek, bo o tym wydarzeniu mowa, to świadectwo walki kobiet, które jako pierwsze na świecie zaprotestowały przeciw ciężkim warunkom pracy w żyrardowskiej fabryce lnu. Stowarzyszenie Fabryka Feniksa pozyskało zewnętrzne środki z Województwa Mazowieckiego na realizację projektu, która odbędzie się jeszcze w tym roku.

Szpularki stały się w pewnym sensie symbolem Żyrardowa, symbolem fabryki lnu, a także bohaterskiego wystąpienia w obronie praw żyrardowskich robotników. To właśnie te kobiety zapoczątkowały tzw. Strajk Szpularek, do którego doszło w dnia 23-28 kwietnia 1883 r. Pierwszego dnia strajku aż 245 robotnic żyrardowskiej fabryki lniarskiej nie przystąpiło do pracy na znak protestu, postulując przeciw ciężkim warunkom pracy, niskiemu wynagrodzeniu i zatrudnianiu dzieci w fabryce. Strajk, w którym łącznie wzięło udział ok. 8000 pracowników fabryki (do szpularek dołączyli następnie tkacze), mimo, że był krwawo tłumiony przez Kozaków oraz żołnierzy carskich, zakończył się zwycięstwem robotników. Wydarzenie uważane jest za pierwsze i największe w Królestwie Polskim starcie zbrojne z wojskiem carskim po powstaniu styczniowym oraz jedno z pierwszych na świecie zapoczątkowanych przez kobiety. Upamiętnienie tego zdarzenia jest jednym z ważniejszych elementów rewitalizacji miejsca oraz podtrzymania lokalnej tożsamości.

W tegorocznej odsłonie projektu organizatorzy liczą na wsparcie mieszkańców, którzy chcieliby poczuć klimat XIX-wiecznej osady wcielając się w rolę robotnika Zakładów Lniarskich – tkacza albo szpularki! Nie trzeba być aktorem, nie trzeba posiadać również specjalnych umiejętności. Do uczestnictwa zapraszani są wszyscy mieszkańcy, bez względu na wiek, którzy chcieliby przyczynić się do upamiętnienia tak istotnego dla historii Miasta wydarzenia. Stowarzyszenie szuka zarówno dzieci, młodzieży, osób dorosłych, jak i starszych, także tych pracujących niegdyś w fabryce lniarskiej. Zaprasza również całe rodziny do spędzenia wolnego czasu w angażujący i czynny sposób. Oprócz dobrej zabawy jest to również wspaniała okazja do uczestniczenia w odmiennej formie lekcji historii na żywo.

Osoby zainteresowane czynnym udziałem w projekcie zapraszamy na spotkanie organizacyjne, które odbędzie się w czwartek 10 października 2019 r. o g. 18:30 w Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie. Zapytania lub zgłoszenia można wysyłać na maila: biuro@muzeumlniarstwa.pl, tel. 731 318 800.

Projekt został dofinansowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.